Yedek Subay: Eğitimi, Dağıtımı, Özlük Hakları ve Tüm Merak Edilenler

Yedek subaylık veya asteğmenlik, Türk Silahlı Kuvvetlerinin, dört yıllık lisans mezunu yükümlülere tanıdığı bir haktır. Bu hak doğrultusunda yükümlüler arasından Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaçları doğrultusunda seçilenler, askerlik vazifelerini yedek subay olarak yaparlar. Yedek subay olarak seçilmeyenler ise kısa dönem er veya erbaş olarak askerlik vazifelerini tamamlarlar.

Nasıl Yedek Subay Olunur?

Eski sistemde yedek subay olmak tercihe bağlıydı. Askerlik başvurusu yaparken doldurulan formda “yedek subay olmak istiyorum” seçeneğini işaretleyenlerin yedek subay olma ihtimalleri “bölümleriyle bağlantılı olarak” daha fazlaydı. Ancak yapılan yeni düzenlemede bu seçenek lisans mezunlarının doldurduğu askerlik başvuru formlarından kaldırıldı. Üniversite mezunu tüm yükümlüler, potansiyel birer yedek subaydır.

Nasıl yedek subay olunacağına dair kesin bir veri bulunmuyor. Bu, tamamen Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaç duyduğu bölüme ve o yıl başvuru yapan üniversite mezunu aday sayısına bağlı. Bazı celp dönemlerinde başvurularda yığılma olduğu için yedek subaylık yapma şansı düşerken bazı dönemlerde başvuru oranı azaldığından yükümlülerin yedek subay olma ihtimali artar.

Asteğmen Nasıl Olunur Daha Detaylı Öğrenmek İçin: Nasıl Asteğmen Olunur? Hangi Bölüm Mezunları Asteğmen Olabilir?

Yedek Subay Acemilik Eğitim Yerleri Nereleridir?

Dil alışkanlığından dolayı, yedek subayların eğitim gördükleri birliklere de “acemi birliği” dense de aslında bu yanlış bir tanımlamadır. Yedek subayların acemi birlikleri yoktur; eğitim okulları vardır. Bu eğitim okullarında gidecekleri usta birliğinde bir harp okulu mezunu kadar etkin olabilmeleri için gerekli eğitim verilir.

Yedek subay eğitim okulları listesini indirmek için TIKLAYINIZ.

Yedek Subay Eğitimi Nasıldır?

Yedek subaylık eğitimi, eğitim okulunun türüne göre 1 veya 2,5 ay kadar sürer. Bu eğitimin ilk safhasında adaylara temel askerlik bilgisi, selam durma, yanaşık düzen eğitimi, yürüyüş ve silah gibi branşlarda eğitimler verilerek yemin törenine hazırlanmaları sağlanır. Yemin töreninin ardından eğitimin kalan süresinde askeri öğrenciler, branşlarına göre ayrı eğitimler almaya başlarlar. Ders konuları branşa göre farklılık gösterse de toplam 6-7 ders bulunur.

Dersler sabah kahvaltısının ardından etütle başlar ve ardından  öğle yemeğine kadar 4-5 saat sürer Öğleden sonra 2-3 saatlik eğitim, ardından yeniden etüt yapılır ve gün tamamlanır. Bazı günler eğitim komutanları çeşitli ödevler de verebilir. Eğitim süresinin sonunda branş derslerinden sınava girilir ve bu sınavda başarılı olunması halinde usta birliğine yedek subay olarak gönderilmeye hak kazanılır. Başarısız olan adaylar için bütünleme sınavları yapılır ve sınavlara girmeden önce adayların hazırlanması için zorunlu etütler gerçekleştirilir.

Yedek Subaylar Usta Birliğine Nereye Gider?

Yedek subay usta birlikleri, ülkedeki herhangi bir kışla olabilir. Bu nedenle yedek subaylar için “X yere gider Y yere gitmez” diye bir şey söylemek mümkün değildir. Eskiden, sınavda başarılı olan adayların usta birliğinde gidecekleri yer çekilişle belli olurdu. Bu sırada %10’luk kesimde yer alan başarılı öğrenciler, listeden gitmek istedikleri yeri çekiliş yapmadan seçme hakkına sahip olurlardı. Ancak şu anda asteğmen atamaları bilgisayar ortamında, birliklerin ihtiyacına göre otomatik olarak yapılmaktadır.

Yedek Subay Doğuya Gider mi?

Belirttiğimiz gibi yedek subay atamaları bilgisayar programı üzerinden otomatik olarak yapıldığından yedek subaylar hem Doğu hem de Batı illerine gidebilirler. Bununla ilgili istisnai durumlar olsa da tüm yedek subaylar Türkiye’nin her ilinde ve ilçesinde ihtiyaca göre görev alabilirler. İstisnai durumlara örnek vermek gerekirse, iki kardeş de aynı anda silah altına alınmışsa ve kardeşlerden biri terör bölgesi kabul edilen bir yerde askerlik yapıyorsa diğer kardeş bu bölgeye gönderilmez. Bu gibi durumların haricinde asteğmenler her yerde görev yapabilirler.

Yedek Subaylar Operasyona Gider mi?

Yedek subaylar, harp okulu öğrencilerinin dört yılda aldığı eğitimi hızlandırılmış biçimde 2,5 ay gibi bir sürede alsalar da usta birliğine geçtiklerinde rütbe olarak “teğmen” addedilirler. Bu bağlamda nasıl ki harp okulu mezunu bir teğmen ihtiyaç duyulması halinde operasyonlara çıkıp bu operasyonları yönetiyorsa yedek subaylıktan teğmen olan yükümlüler de aynı şekilde operasyonlara çıkabilir ve hatta bu operasyonları komuta edebilir.

Şu unutulmamalıdır ki, usta birliğine gittikten sonra siz subay rütbesine sahip bir asker olursunuz. Bu nedenle üniversite mezunu olmanız ya da başka bir eğitimsel donanıma sahip olmanız sizi diğer subaylardan ayrı bir yere koymaz. Eğer kafanızda “askerliği yedek subay olarak yapar, hem rahat eder hem de maaş alırım” gibi bir düşünce varsa bu düşünceden kısa sürede kurtulmanızı tavsiye ederiz. Zira rütbe itibarıyla gittiğiniz çoğu birlikte birlik komutanından sonra en yüksek rütbeli askerlerden biri siz olacağınız için sorumluluklarınız da bu doğrultuda daha fazla olacak.

Yedek Subay Olarak Askerde Kalmak Mümkün mü?

Yedek subay, sizin eğitim süresi içerisinde taşıdığınız rütbedir. Usta birliğinde görevli bir subay olduğunuz andan itibaren rütbeniz “teğmen” olur. Bu nedenle yanlış bir kullanım olmasından dolayı askerde yedek subay olarak kalmanız mümkün değildir. Askerde “teğmen” olarak kalabilirsiniz. Türk Silahlı Kuvvetlerinin teğmen ihtiyacı doğrultusunda açtığı yeterlilik sınavlarına girerek başarı sağlamanız halinde kariyerinizi subay olarak sürdürebilirsiniz.

Asteğmen Olarak Askerde Kalmak Hakkında Detaylı Bilgi: Asteğmen Olarak Askerde Kalmanın Şartları Nelerdir?

Yedek Subaylara Hafta Sonu Tatil mi?

Yedek subaylara, askeri öğrencilik dönemleri boyunca hafta sonları saat 21.30’a kadar çarşı izni verilir. Bu saatten sonra adayların birliklerine yeniden teslim olması gerekir. Ancak eğitim gördükleri şehirde akrabaları ya da eşleri bulunuyorsa evci iznine ayrılabilirler.

Usta birliğinde ise teğmenlerin hafta sonları, eğer nöbet yazılmamışsa veya özel bir görev verilmemişse tatildir.

Yedek Subay Özlük Hakları Nelerdir?

Yedek subaylar eğitim süreleri boyunca maaş almazlar. Usta birliklerine gidip görev kaydı yaptırdıktan sonra maaş almaya başlarlar. 2019 yılı itibarıyla teğmen maaşı 5.500 TL’dir. Ancak bu, subayı görev yaptığı yere göre alacağı görev tazminatına bağlı olarak değişiklik gösterir.

Askerliğin mesai saati çalışma prensibi 7/24 olduğundan askerlerin fazla mesai gibi hakları bulunmaz. Eğer intikal, talim, nöbet gibi ekstra bir görev yazılmamışsa yedek subaylar gün sonunda evlerine gider ve ertesi gün içtimadan önce yeniden birliğe gelirler.

Hafta sonu izinleri haricinde yedek subayların, eğitim sürelerine göre değişmekle birlikte 24 ila 30 gün arasında yıllık izin hakları ve 2 günlük yol izin hakları bulunur.

Yedek subaylıktan teğmenliğe geçiş yapan subaylar, açılan sınavlardan gerekli başarıyı göstermeleri halinde Türk Silahlı Kuvvetleri içerisinde kalabilir ve burada en üst rütbeye erişme hakkıyla çalışarak gerekli şartları sağladıktan sonra emekli olabilirler. Askerlerin emeklilik şartları, askerliğin stresli ve yıpratıcı bir meslek olmasından dolayı kamu veya özel sektörde çalışanlara göre farklılık gösterir.

Bir önceki yazımız olan Bayan Astsubay Boy ve Kilo Tablosu başlıklı makalemizde bayan astsubay, bayan astsubay boy kilo tablosu ve bayan astsubay boy tablosu hakkında bilgiler verilmektedir.