Yurt Dışında Eğitim Gören Öğrencilerin Tecil İşlemleri

Şartları ve şekli 1111 sayılı “Askerlik Kanunu” ve 1076 “Sayılı Yedek Subay ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu” ile belirlenen askerlik, 20 yaşından 40 yaşına kadar olan her Türk erkeği için, anayasal bir görevdir. “Yükümlü” olarak tanımlanan asker adayları, eğitim hayatlarını da içine alan bu 20 yıllık süre içinde, kanunun kendilerine tanıdığı haklar dahilinde askerliklerini belli sürelerde ya da belli bir yaşa kadar erteleyebilirler. Ülkemizde askerlik çağına gelmiş erkeklerin bu tecil hakkından yararlanmak isteme sebeplerinin başında, yurt içinde veya dışındaki öğrencilik hali gelir. Yurt içinde lise veya dengi okullar ile fakülte ve yüksekokullarda öğrenim görenlerin askerlikleri, mezun oluncaya kadar 29 yaşını geçmeyecek şekilde ertelenir. 

Yurt Dışında Okuyan Öğrencilerin Erteleme İşlemleri

Askerlik Kanunu, 20 yaşından gün almış ve yurt dışında eğitim gören yükümlülere, vatani görevlerini erteleme hakkı verir. Yükümlülerin bu haktan yararlanabilmeleri için öncelikle durumlarını yetkili makamlara bildirmeleri ve öğrenciliklerinin bu makamlar tarafından tanınması gerekir. Her eğitim kurumu yükümlülere, örneğin bir dil okulu askerlik erteleme hakkı vermez. Ancak eğer yükümlünün yurt dışı eğitimi için dil öğrenmesi gerekiyorsa ve bunun ardından eğitimine devam edecekse, erteleme hakkından faydalanabilir. Yurt dışında öğrenci olduklarını bildirilmeyen yükümlülerin işlemleri önceki statülerine göre sürdürülür.

Öğrencilikleri yasal süresi içinde başladığı halde, çeşitli nedenlerle tanınması gecikmiş ve hala öğrenciliği devam edenler, durumlarını bildiren bir dilekçe ve eğitim gördükleri kurumdan aldıkları öğrenci belgesiyle yetkili makamlara müracaat ettiklerinde, kendilerine 6 ay süre verilir. Bu süre içinde yükümlünün öğrencilik durumu incelenir, uygun görülürse askerliği ertelenir.

Öğrenciliğin tanınmasında yetkili olan kurumlar;

• Milli Eğitim Bakanlığı,
• Yurt dışı temsilciliklerimizdeki eğitim müşavirliği ya da ataşeliği,
• Konsolosluklar ve yurt dışı temsilciliklerimizdir.

Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı’nda, kılavuzda yer alan yabancı üniversiteleri kazanan öğrencilerin durumları YÖK Başkanlığı tarafından YÖKSİS aracılığıyla, Askeralma Genel Müdürlüğüne bildirilir. Türk üniversitelerine bağlı olarak yurt dışında eğitim veren fakülte ve yüksekokullarda okuyan Türk öğrenciler ise aynı yurt içindeki öğrenciler gibi işlem görür. Bu öğrencilerin durumu yetkili kurumlara bağlı oldukları Türk üniversiteleri ve YÖK tarafından bildirilir.

Bitirdiği okulla aynı ya da daha alt seviyedeki bir öğretim kurumuna kayıt yaptıranların askerlikleri ertelenmez. 

Bulundukları ülkenin üniversitelerinde ya da Türk üniversitelerinin fakülte ve yüksekokullarında öğrenim görenlerin askerlikleri; mezun oluncaya, okulla ilişikleri kesilinceye ya da bunlar olmazsa en fazla 29 yaşına kadar ertelenir. Bu şekilde erteleme hakkından faydalanan yükümlüler, herhangi bir savaş halinde eğer gerekli görülürse, lüzumlu görülmesi halinde askere alınabilirler.

Yurt Dışı Yüksek Lisans Sonrası Askerlik Tecili

Devlet tarafından gönderilen ya da kendi isteğiyle yurt dışında staj, yüksek lisans, uzmanlık eğitimi, doktora yapanlar, bağlı bulundukları kurum amirinin teklifiyle askerliklerini 35 yaşını doldurdukları yılın sonuna kadar erteleyebilirler. Bu konudaki usul ve esaslar, Milli Savunma Bakanlığı tarafından belirlenir.

Yurt dışında eğitim alan yükümlülerin askerlikleri, ilk seferde, hazırlık sınıfı ve dil eğitimi hariç olmak üzere okulun azami öğrenim süresi kadar;

• 2 yıllıklar için 4 yıl,
• 4 yıllıklar için 7 yıl,
• 5 ve üzeri için 9 yıl ertelenebilir.

Bu sürelerin sonuna kadar mezun olamayanlardan lisans öğrencileri 29, yüksek lisans öğrencileri 35 yaşını bitirinceye kadar 1’er yıllık olarak erteleme talebinde bulunabilirler. Azami öğrencilik süreleri, askerlik çağına girmeden kayıt yaptıranlar da dahil olmak üzere, okulların ilk kayıt yılı esas alınarak hesaplanır.

Yurt dışında yüksek öğrenime başlayabilmek için dil eğitimi alması gerekenler ve öğrenciliği bu sebeple tanınanların, dil eğitiminin ardından yüksek öğrenime devam edeceğini ispat etmesi gerekir. Bu yükümlülerin askerlikleri dil eğitiminin azami süresi kadar ertelenir. Yükümlü normal eğitime başladığında, azami öğrenim sürelerinin tespitinde dil eğitiminde geçen süreler dikkate alınmaz.

Diğer yandan, sadece öğrenim görmek amacıyla sonradan yurt dışına çıkmayıp, orda doğduğu veya yaşadığı için işçi, işveren, gemi adamı ya da bir meslek veya sanat mensubu statüsünde oturma veya çalışma iznine sahip olup, halen öğrenci olanların askerlik ertelemeleri “özel öğrenci” statüsünde değil “işçi, işveren, bir meslek veya sanat mensubu ya da gemi adamı” statüsünde yapılır.

Yurt Dışı Askerlik Tecili İçin Gerekli Belgeler

Yükümlülerin ilgili kurumlara aşağıdaki belgelerle, şahsen başvuruda bulunmaları gerekir.

• Nüfus cüzdanı
• Pasaport
• İlgili Eğitim Müşavirliği/Ataşeliği veya Temsilciliğimizden alınan öğrenciliğin tanındığına dair belge
• Okuldan alınan öğrenci belgesi (Öğrenci belgesi dil eğitimi için verilmişse, dil eğitiminden sonra yüksek öğrenime devam edeceğini gösterir olmalıdır.)
• 2 adet vesikalık fotoğraf

Eğer ilgili temsilcilikler gerekli görürlerse, ek bilgi ya da belge isteyebilirler.

Yükümlüler askerlikleriyle ilgili, durum belgesi sorgulama ve doğrulama, yoklama başvurusu, randevu alma, yurt dışı askerlik tecil sorgulama gibi tüm işlemlerini Askeralma Genel Müdürlüğü internet sitesinden ve e-Devlet Portalından yapabilirler.

Bir önceki yazımız olan Asker Arkadaşlarımı Nasıl Bulabilirim? Onlara Nasıl Ulaşırım? başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.